روشهای صحیح مطالعه :

در اینجا مطالبی پیرامون شرایط مطالعه صحیح ذکر می گردد :

 1- آغاز درست :

 (( برای موفقیت در تحصیل باید درست آغاز کنید ))

باید به دانش آموزان خود بیاموزیم که در هر کار آغاز درست ، بسیار مهم است .

باید به دانش آموزان بیاموزیم که :

- درسهای خود را طوری برنامه ریزی کنید که به هنگام مطالعه ، ابتدا کتابهای آسان را بخوانید ، نه کتابهای مشکل را . فرضا" اگر قرار است امروز کتابهای ریاضی ، تاریخ و 
ادبیات فارسی را مطالعه کنید ، سعی کنید کتاب آسان فرضا" ادبیات را در اول برنامه خود قرار دهید .

- در هنگام مطالعه یک کتاب ، حتما" از فصل مورد علاقه و آسان شروع کنید . البته در صورتی که ترتیب قسمتها و درسهای کتاب زیاد مهم نباشد .

- در برنامه ریزی درسی موضوعهای مشابه را پشت سر هم قرار ندهید .

- حتی المقدور برای مطالعه یک کتاب بیش از ( بیست تا چهل دقیقه به تناسب 

پایه تحصیلی ) بیشتر وقت در نظر نگیرید . چون هر چه قدر زمان کوتاه گردد و موضوع مورد مطالعه عوض گردد میزان یادگیری بیشتر است .

- اگر تصمیم گرفته اید در یک هفته 4 ساعت ریاضی بخوانید این 4 ساعت را نباید به دو روز در هفته و هر روز 2 ساعت اختصاص دهید . بهتر است که آنرا به 6 روز در هفته و هر روز چهل دقیقه ریاضی را مطالعه کرده و تمرین کنید .

- به روش تدریجی درس بخوانید و خواندن را به شبهای قبل از امتحان موکول نکنید.

2- برنامه ریزی :

(( یکی از عوامل اصلی موفقیت ، داشتن برنامه منظم است ))

اساس برنامه ریزی :

الف - برنامه ریزی درسی : معلمان و مربیان گرامی باید بدانند که مهمترین 
برنامه ریز درسی ، خود فرد است . هر فرد خود بهتر از دیگری می داند در چه درسی 
ضعیف تر است .

ب - کوتاه ، ساده ، قابل اجرا :

برنامه صحیح برنامه ای است که کوتاه ، ساده و قابل اجرا باشد . برنامه های حجیم تأثیر منفی بر روحیه فرد می گذارد . اگر برنامه طرح شده کوتاه مدت باشد شخص زود تر آنرا اجرا
 می کند .

 ج - اجراء برنامه در زمان مشخص :

مهمترین بخش برنامه اجرای آن است . برنامه ریزی زمانی مؤثر است که از روی کاغذ و دفتر یا فکر درآید و عملا" پیاده گردد . باید به خودتان به عنوان مثال بگویید که من از ساعت 8 تا 10 یا .... این کتابها را باید مطالعه کنم . آن وقت باید با جدیت تمام به خودتان بگویید من فقط باید امروز این برنامه را اجرا کنم .

 3- نظم و ترتیب :

 (( اساس هر سازمانی به نظم و ترتیب آن بستگی دارد . ))

کسی که منظم است بهتر می تواند از اوقات خود استفاده کند  باید به دانش آموزانمان بگوییم که آیا دچار بی نظمی هایی مانند موارد زیر هستند .

- صبحها صدای زنگ ساعت را نمی شنوید یا دست کم برای بیدار شدن به صداهایی مانند انفجار نیاز دارید ؟

- همیشه دست کم یکی از لباسهای ضروری خود را پنج دقیقه قبل از خروج از خانه گم 
می کنید ؟

- همیشه دیر به مدرسه می رسید و آموزگار شما را در زنگ اول غایب 
حساب می کند ؟

- وسایل شما آنقدر بهم ریخته است که هر کس آنرا ببیند عصبانی می شود ؟

- همیشه از بغل دستی تان مداد و پاکن قرض می کنید ؟

- بیشتر تکلیف های درسی را در آخرین فرصت ، و باحالت نگرانی انجام می دهید ؟

- همیشه برای مطالعه وقت کم می آورید ؟

- میل دارید کارهایتان را جمع و جور کنید اما نمی دانید که چگونه و از کجا 
شروع کنید ؟

برای منظم شدن از هر کجا که می خواهید شروع کنید . فقط سعی نکنید همه چیز را یکباره و در یک روز عوض کنید . تمام مشکلات خود را روی کاغذ بنویسید . مثلا" اینکه کمد و  وسایلتان شلوغ است ، یا کتابها و دفتر هایتان بسیار در هم و بر هم است . سپس به هر یک از این موارد یکی یکی رسیدگی کنید . توجه داشته باشید نظم مخصوص کودکان و بچه ها نیست . همه افراد باید نظم داشته باشند . تا بهتر از زمان استفاده کنند .

 4- حفظ آرامش :

 (( آرامش ضمیر ناخودآگاه را پویا و فعال می کند . ))

از زمانهای قدیم ترس از امتحان بر سر زبانها بوده است .

ناپلئون بناپارت ، یکی از مردان شجاع دنیاست . گویند روزی یکی از افسران او ، صبح زود بر بالین او شتافت و فریاد بلندی زد . ناپلئون آشفته حال از خواب برخاست و پرسید چه خبر شده ؟ افسر دلاور با عجله گفت : قربان ، دشمن حمله کرده است و ما در  دام افتاده ایم ، قربان فرمان چیست ؟ بعد از صحبتهای افسر ، ناپلئون نفس آرامی کشید و  گفت : با این کار مرا خیلی ترساندی ، فکر کردم برای رفتن به جلسه امتحان بیدارم کردی !

مردی که در میادین جنگ آنچنان شجاع و دلاور بود که دشمن از حضورش به خود 
می لرزید اما در جلسه امتحان همین مرد آنقدر مضطرب بود که دست و پایش می لرزید .

اثرات مخرب اضطراب :

اضطراب قوه تفکر را ضعیف می کند ، تمرکز حواس را بهم می زند و موجب فراموشی دانسته ها می شود . در هنگام مطالعه لحظه ای تأمل کنید و ببینید که با داشتن اضطراب چه ضرر بزرگی به خود می زنید . در هنگام مطالعه باید کاملا" خونسرد و آرام باشید و با حفظ آرامش درس بخوانید یا ریاضی تمرین کنید ، تا مطالب را به خوبی بیاموزید . اگر یک ساعت به امتحان مانده و شما حتی یک صفحه از کتاب را نخوانده اید ، باز هم مضطرب نباشید . لااقل از همین فرصت موجود استفاده کنید و در کمال خونسردی به مطالعه بپردازید .

تفاوت شاگردان با اضطراب و بدون اضطراب :

نگاهی به جدول زیر نشان می دهد که اضطراب و دلهره تا چه اندازه موجب 
افت تحصیلی می شود .

جدول نشان می دهد که اکثر نمرات بالا را شاگردان بدون اضطراب و اکثر نمرات پایین را شاگردان با اضطراب کسب می کنند . 

 5- استفاده صحیح از وقت :

 (( بنیامین فرانکلین : آیا زندگی را دوست دارید ؟ ))

پس وقت را تلف نکنید زیرا زندگی از وقت تشکیل شده است .

زمان را نمی توان ذخیره کرد ، نمی توان خرید و یا فروخت و نمی توان از 24 ساعت دیگران قرض گرفت . زمان سرمایه ای است که اگر مورد استفاده قرار نگیرد ، از 
دست می رود ، در حالی که یک سرمایه مالی اینچنین نیست . شما می توانید پولتان را در بانک بگذارید ولی زمان را نمی توانید در جائی نگهداری کنید .

اگر چه این سرمایه گرانبها به اندازه کافی در اختیار همه ماست ، ولی با این وجود اغلب ما از کمبود وقت می نالیم اگر منصف باشیم با کمی دقت در می یابیم که مشکل کمبود وقت نیست ، بلکه در نحوه استفاده از آن است . باید دانش آموزان را آگاه کنیم که اوقات بسیاری را در طول شبانه روز صرف کارهای غیر ضروری و کم اهمیت می کنند . لذا برای کارهای اساسی مانند درس خواندن با کمبود وقت مواجه می شوند .

 6- سلامتی و تندرستی :

 (( عقل سالم در بدن سالم است . ))

توجه به جسم و روان بسیار مهم و ضروری است ، چرا که ممکن است یک ناراحتی کوچک مانند افسردگی موقت ، یا بی حالی ( به اصطلاح دل و دماغ نداشتن ) و یا یک بیماری ساده جسمی مانند سرماخوردگی و یا آنفلوآنزا ، مدتها می تواند دانش آموزان را از درس و مطالعه دور نگه دارد .

 7- تغذیه مناسب :

(( تغذیه صحیح نقش مهمی در سلامتی دارد . ))

برای انجام کارهای فکری ، مانند مطالعه و یادگیری مخصوصا" در دروسی مانند ریاضیات ، بدن باید از نظر کلسیم و فسفر غنی باشد . شیر یک غذائی کامل در این زمینه 
است . عنصر دیگری که در جلوگیری از خستگی فکری نقش مهم دارد ، منیزیوم است . از غذاهای مهم دیگر جوانه گندم است . یکی از پزشکان معروف دنیا گفته است (( جوانه گندم هم وزن 
طلاست )) زیرا حاوی ویتامین های A   ، B1  ، B2  ،  E  و فیتین است که در افزایش کارآیی حافظه نقش دارد . خوردن سبزیجات و میوه ، خودداری از مصرف غذاهای پرچرب ، خوردن صبحانه کامل و ..... نقش مهمی در سلامتی دارد .

متأسفانه در مناطق محروم شهری و روستایی که دانش آموزان ممکن است  از تغذیه مناسبی برخوردار نباشند ، این مسأله عامل مهمی است که باعث افت تحصیلی درس ریاضیات خواهد شد .

از آنجا که اختصاص بیشتر به این بحث موجب غفلت از مطالب دیگر خواهد شد لذا فقط عناوین دیگر عواملی که نقش مهمی در جلوگیری از افت تحصیلی دارند ذکر می گردد .

 9- تنفس صحیح  : (( یکی ازمهم ترین اعمال بدن انسان تنفس صحیح است . ))

 10 -ورزش : (( ورزش کلید عمر طولانی است . ))

11- استراحت مغزی : (( هنگامی که خسته هستید مطالعه نکنید . ))

12- درک مطالب : (( آنچه در حافظه دراز مدت باقی می ماند . معنی مطالب است ))

13- تشویق و پاداش : (( تشویق نیروهای ذهنی و روانی را به فعالیت 
وا می دارد . ))

14- شرطی شدن : (( شرطی شدن به تمرکز حواس کمک می کند . ))

15- تحرک مغزی : (( هنگام مطالعه نباید کاملا" آرام نشست . ))

16- اتاق مطالعه : (( اتاق مطالعه باید آرام باشد . ))

17- نور اتاق : (( بهترین نور برای مطالعه ، روشنایی روز است . ))

18- رعایت فاصله : (( فاصله مناسب چشم تا کتاب ( حدود 30 تانتی متر ) را رعایت کنید . ))

19- آستانه یادگیری : (( هرگز نیم ساعت مطالعه و 5 دقیقه استراحت را 
فراموش نکنید . ))

 عوامل دیگر مؤثر در مطالعه :

 نفوذ خانوادگی : خانواده از طریق ارتباط های گوناگون ، مداوم و نزدیک و صمیمی ، منبع عمده تعلیم و تربیت دنیای کودک می باشد . کودکی که در محیط کتاب به بار آید ، به نظر 

می رسد که یک مطالعه کننده بار آید .

 تحصیلات : احتمال اینکه فردی کتابها را مطالعه بکند مربوط به معیار و مقدار آموزش و تحصیلات او می باشد . گری و راجرز معتقدند که تحصیل علم و آموزش وسیله مستقیم ساده یا اتفاقی برای ایجاد مطالعه نمی باشد ، بلکه کلیدی است که نقش اجتماعی را معین کرده و این کلید عامل مهمی است در مطالعه مطالب مختلف .

 نفوذ رسانه ها : هیمن در تحقیقات خود در مورد تأثیرات دائمی و همیشگی آموزش ، نشان می دهد که وجود ارتباطات و رسانه های گروهی از ضرورتهای یک جامعه آگاه است .

نفوذ کتابخانه ها : جورج لوتیس برگی گفته است : من از اینکه علاوه بر مدرسه که جنبه ثانوی داشته است . در کتابخانه پدرم آموزش یافته ام ، آدم خوشبختی می باشم . در اوایل جوانی کتابخانه مدرسه می تواند عامل مؤثری در تشویق و ترغیب به مطالعه باشد . و  این تأثیر مخصوصا" موقعی زیاد خواهد شد که کتابها با ذوق و سن بچه ها مناسب باشد .

نفوذ تجارت کتاب : ناشرین و کتابفروش ها وظیفه بالاتر از نفع مادی دارند و آن تشویق مردم در ایجاد عادت به مطالعه می باشد .

 نفوذ حکومت : حالا در تمام دنیا معلوم شده است که پشتیبانی دولت از سیستم آموزش و تربیت معلمان کافی ، ضرورت دارد . وسیله ضروری یک آموزش که  تمام مراحل زندگی را در برگیرد کتابخانه عمومی است که معمولا" هزینه آن ازر محل بودجه عمومی تأمین می شود((منبع:وبلاگ ششم آقای گرگیج))